Paleolimnologie is onderzoek aan vroegere aquatische levensgemeenschappen. Deze dode gemeenschappen bevinden zich in het sediment van stilstaan en langzaam stromend water. Uitzonderlijke gevallen daargelaten, zijn de overblijfselen van deze gemeenschappen chronologisch gerangschikt in het sediment. Dit houdt dus in dat de ontwikkeling van de levensgemeenschap kan worden gevolgd over de periode dat op het betreffende monsterpunt water heeft gestaan. De groepen die overal resten achterlaten zijn in ieder geval kiezelalgen, insecten(larven), watervlooien en hogere planten (pollen, zaden en macroresten). In bijzondere gevallen kan ook een rijke flora worden aangetroffen van fytoplankton en sieralgen. Met deze groepen is het mogelijk om een betrouwbare reconstructie te maken van de vroegere levensgemeenschap. Tevens verschijnt hiermee het inzicht in de veranderingen van toen naar nu en de daarmee samenhangende oorzaken. Juist dit inzicht is van cruciaal belang nu de KRW voorschrijft dat er referentiesituaties moeten worden beschreven waaraan de ecologische doelstellingen in de toekomst moeten voldoen. Het is dan ook om die reden dat we momenteel betrokken zijn bij twee paleolimnologische projecten:
- De Loosdrechtse Plassen worden onderzocht op de subfossiele resten van diatomeeën, fyto- en zoöplankton, macrofauna en pollen om inzicht te krijgen in de vroegere levensgemeenschap en de daaraan gekoppelde mate van voedselrijkdom.
- De beken in de omgeving van Barneveld Woudenberg zullen worden onderzocht op subfossiele resten van diatomeeën en macrofauna om inzicht te krijgen in de levensgemeenschap van beken toen ze nog niet genormaliseerd en geëutrofieerd waren.
Daarnaast laten we je graag enige resultaten zien uit eerder paleolimnologisch onderzoek:
De eerste gaat over 5000 jaar macrofauna in de Rijn en de tweede laat de effecten zien van verzuring in vennen in de jaren 80 van de vorige eeuw.
